🌿 Tu warto zsiąść z roweru.
Ciekawe miejsca na trasach Rowerowej Skały
cz.1 
Grodzisko i bł. Salomea

Rozpoczynamy nowy cykl krótkich artykułów, w którym będziemy przedstawiać wyjątkowe miejsca, które możesz odkryć, zsiadając z roweru na trasach Rowerowej Skały.
W każdej z naszych wycieczek kryją się przystanki warte uwagi – pełne historii, uroku i nieoczywistego piękna. Czasami są to obiekty zapomniane, czasami znane, ale z historią, której być może jeszcze nie znacie.
 

Zaczynamy od miejsca absolutnie wyjątkowego, jakim jest: Kościół Wniebowzięcia NMP i Pustelnia błogosławionej Salomei w Grodzisku. To jedno z najbardziej niezwykłych miejsc na rowerowej mapie okolic Skały. Strome wapienne wzgórze kryje nie tylko barokowy kościół i groty modlitewne, ale też ślady średniowiecznego grodu, klasztoru i życia w odosobnieniu. Warto też zatrzymać się w tym miejscu, gdyż znajdują się tam 2, w mojej ocenie najładniejsze punkty widokowe na dolinę Prądnika, do jakich jesteście w stanie dojechać rowerem.

Legenda mówi…

Z Grodziskiem wiąże się również piękna legenda. Mówi się, że błogosławiona Salomea — siostra króla Bolesława Wstydliwego — doświadczyła tu mistycznej wizji aniołów, którzy objawili się jej, gdy trwała na modlitwie w swojej pustelni. Miejsce to stało się dzięki temu przestrzenią szczególnej duchowości — nie bez powodu klaryski, które opuściły Zawichost po najazdach tatarskich, znalazły tu schronienie. Według tradycji to właśnie tutaj Salomea przyjęła życie pokutne i kontemplacyjne — w ubogiej celi, wśród skał i ciszy, aż do śmierci w opinii świętości w 1268 roku.

Historia miejsca — gród, Salomea i barokowa przemiana

• XIII wiek – gród obronny
  Już około 1228 r. książę Henryk Brodaty wybudował tu strategiczny gród obronny nad doliną Prądnika, który miał strzec drogi ze Śląska do Krakowa. Gród ten wkrótce zniszczył Konrad Mazowiecki w trakcie walk o tron krakowski.

• Klaryski i Salomea Piastówna
  W 1257–1262 r. Bolesław Wstydliwy przekazał Grodzisko zakonowi klarysek sprowadzonych z Zawichostu. Przełożoną została jego siostra, Salomea, wdowa po królu Kolomanie. To tutaj spędziła ostatnie osiem lat życia, mieszkając w pustelni, i zmarła 17 listopada 1268 r. w opinii świętości. W 1320 r. klaryski przeniesiono do Krakowa i Grodzisko popadło w ruinę na ponad trzy stulecia.

• Barokowy renesans Grodziska
  Na przełomie XVII wieku, z fundacji klarysek i z inicjatywy ks. Sebastiana Piskorskiego, odbudowano całe założenie. W 1642 r. powstała kaplica Wniebowzięcia NMP, a w latach 1677–1691 wzniesiono kościół, pustelnię, dom modlitwy, obelisk ze słoniem i groty modlitewne.

Co zobaczysz na miejscu?

• Kościół Wniebowzięcia NMP – barokowo-renesansowa budowla z romańską bryłą, dekoracją stiukową i ołtarzem z marmuru.

• Mur i rzeźby – otaczający kompleks mur z posągami postaci historycznych: Henryka Brodatego, Jadwigi, Bolesława, Kunegundy i Kolomana. Rzeźby te zostały wykonane w końcu XVII wieku przez wybitnego rzeźbiarza Kazimierza Kaliskiego, znanego artystę epoki baroku, który pracował również przy dekoracjach sakralnych w Krakowie. Powstały z inicjatywy ks. Piskorskiego i są unikalnym przykładem barokowej rzeźby programowej, ukazującej patronów Grodziska i postacie związane z życiem Salomei.

• Groty modlitewne – trzy kaplice przypominające jaskinie.

• Obelisk ze słoniem – kamienny monument inspirowany rzeźbą Berniniego.

• Pustelnia bł. Salomei – wejście po stopniach różańcowych, wnętrze z kamiennym łożem i ołtarzem.
   

• Dwa punkty widokowe na Dolinę Prądnika
  
         

Grodzisko dziś – archeologia i nowe odkrycia

W latach 2017–2019 zespół archeologów z Instytutu Archeologii PAN i Instytutu Archeologii UJ prowadził badania w Grodzisku, które potwierdziły istnienie średniowiecznego grodu, reliktów zabudowy klasztornej oraz przekształceń barokowego zespołu. Prace objęły też dokumentację 3D, fotogrametrię i skanowanie laserowe.

    Na jakich trasach Rowerowej Skały znajdziesz Grodzisko?
 

• Trasa 3 – Przez Dolinę Zachwytu do Pieskowej Skały

• Trasa 4 – Błogosławionej Salomei

• Trasa 7 – Przez Ojców do Pieskowej Skały

• Trasa 10 – Dwie Doliny

• Trasa 16 – Tour de Dolinki Krakowskie (w przygotowaniu)

 Posłuchaj krótkiego audio-przewodnika o tym miejscu

Najnowsze posty

Napisz do nas

rowerowaskala@gmail.com

Na skróty: