🌿 Tu warto zsiąść z roweru

Ciekawe miejsca na trasach Rowerowej Skały

cz.6 Romański kościół 

św. Mikołaja w Wysocicach

Kontynuujemy nasz cykl „Tu warto zsiąść z roweru”, w którym odkrywamy nieznane perełki architektury na trasach Rowerowej Skały. Tym razem przekraczamy granice Jury i docieramy do Wysocic — miejscowości, w której znajduje się jeden z najcenniejszych romańskich kościołów w Polsce.
Kościół św. Mikołaja w Wysocicach to przykład budowli z wapiennych ciosów wzniesionej w I połowie XIII wieku (lub na przełomie XII/XIII w.), zachowanej niemal w oryginalnej formie.

📜 Historia kościoła – świadectwo romańskiej trwałości
 

• XII / I połowa XIII w. – budowa świątyni z ciosów wapiennych jako kościoła rodowego Odrowążów.

• XIII w. – powstaje wieża obronna, pełniąca funkcje zarówno sakralne, jak i militarne. Z jej szczytu można było obserwować okolicę i ostrzegać mieszkańców przed niebezpieczeństwem.

• XV / XVI w. – czasy reformacji
  W XV wieku właściciele Wysocic, potomkowie Odrowążów, opiekowali się świątynią.
  W 1565 roku dobra nabył Jan Płaza z Mstyczowa, przekazując kościół protestantom. Wówczas wnętrze zostało pozbawione ozdób i wyposażenia.
  Po 1613 r., gdy właścicielką Wysocic została Elżbieta Wołłowiczowa, świątynię przywrócono katolikom i odnowiono. Dodano zakrystię, barokową sygnaturkę, kruchtę, przemurowano sklepienie apsydy i uzupełniono mury cegłą, zachowując jednak pierwotny układ przestrzenny.

• XVII w. – podczas potopu szwedzkiego kościół częściowo zniszczony, lecz przetrwał.

• XIX w. – świątynia nadal pełni funkcję parafialną i pozostaje centrum życia lokalnej wspólnoty.

• XX w. – kościół objęto ochroną konserwatorską; przeprowadzono prace zabezpieczające, zachowując romański charakter budowli.
   

👀 Co warto zobaczyć podczas wizyty?
 

• Jednonawową bryłę z apsydą i masywną wieżę zachodnią z biforiami.

• Kamienny portal południowy z trójlistnym obramieniem i bogatym tympanonem.

• Emporę w wieży, romańskie sklepienia w prezbiterium i dolnej kondygnacji wieży.

• Rzeźbę Madonny Tronującej nad apsydą – cenny detal romański.

• Wnętrze z późnogotycką amboną (ok. 1500 r.), ołtarzem głównym z XVII w. oraz bocznymi ołtarzami w stylu późnorenesansowym i barokowym.

• Kamienny mur otaczający kościół i malownicze położenie w dolinie rzeki Dłubni.

• W pobliżu – punkt widokowy i spokojne ścieżki idealne na rowerowy odpoczynek.
   

💡 Ciekawostki o Kościele św. Mikołaja
 

• Kościół w Wysocicach uchodzi za jeden z najlepiej zachowanych romańskich kościołów w Polsce – jego bryła i układ przestrzenny przetrwały niemal niezmienione.

• Pełnił funkcje sakralne i obronne – świadczą o tym wąskie okna-strzelnice w wieży.

• Portal południowy z płaskorzeźbionym tympanonem jest unikatowy – przedstawia Chrystusa bez brody, opanowującego demony, w otoczeniu scen Narodzenia i klęczących biskupów.

• Empora w wieży z półkolistą niszą wysuniętą ku nawie to rzadko spotykany element w polskiej architekturze romańskiej.

• Rzeźba Madonny Tronującej z jabłkiem w dłoni znajduje się w niszy nad apsydą.

• Gotycka ambona z ok. 1500 r. to najstarszy zachowany element wyposażenia, który przetrwał czasy reformacji.

• Z miejscem tym związany jest ród Odrowążów – ten sam, z którego pochodził św. Jacek Odrowąż, dominikanin i misjonarz.
   

 Na jakich trasach Rowerowej Skały znajdziesz Kościół św. Mikołaja? 
 

Kościół położony jest na u Trasie 17 – Doliną Dłubni – W poszukiwaniu źródeł rzeki.
To idealny przystanek na chwilę refleksji i odpoczynku w cieniu kamiennych murów, które pamiętają czasy pierwszych Piastów.
Planując rowerową wyprawę przez Małopolskę, warto zsiąść z roweru właśnie tutaj – w miejscu, gdzie romański kamień opowiada historię o wierze, wytrwałości i kunszcie dawnych budowniczych.

Najnowsze posty

Napisz do nas

rowerowaskala@gmail.com

Na skróty: